Μετάβαση σε κλιματικά ουδέτερη ήπειρο έως το 2045 

Το πλαίσιο για το κλίμα και την ενέργεια της ΕΕ για το 2030 στοχεύει σε μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 40% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. 

Ωστόσο, υπό το φως των στοιχείων για την πορεία των εκπομπών, το Σχέδιο Στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Κλίμα για το 2030 διατυπώνει μια νέα πρόταση για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, αύξηση του προηγούμενου στόχου κατά τουλάχιστον 40% έως το 2030.

Η μετάβαση σε αγρο-οικολογικά συστήματα γεωργίας μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη αυτού του στόχου, ο οποίος αποτελεί έναν από τους στόχους της στρατηγικής της ΕΕ "Από το αγρόκτημα στο πιρούνι" για την επιτάχυνση της μετάβασης σε ένα βιώσιμο σύστημα τροφίμων. Τα ευρήματα από την UNISECO δείχνουν ότι:

• η αγρο-οικολογική γεωργία μπορεί να συμβάλει στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και στην προσαρμογή στις επιπτώσεις της, όπως μέσω του σχηματισμού χούμου και της αναγεννητικής αροτραίας καλλιέργειας στην Ανατολική Αυστρία,
• η ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα γεωργικά συστήματα επιτρέπει νέες πηγές εισοδήματος, αντισταθμίζει το ενεργειακό κόστος της εκμετάλλευσης και συμβάλλει στις διεθνείς, κοινοτικές και εθνικές δεσμεύσεις για κλιματική ουδετερότητα (βλ. χάρτη ιστορίας του Ηνωμένου Βασιλείου, ενημερωτικό δελτίο πολιτικής της Φινλανδικής μελέτης περίπτωσης),
• οι αλλαγές στις γεωργικές πρακτικές μπορούν να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από την αρόσιμη γη (βλ. αυστριακή μελέτη περίπτωσης). 

Αναστροφή της απώλειας της βιοποικιλότητας

Η στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα έως το 2030 έχει ως στόχο να αντιστρέψει την απώλεια της βιοποικιλότητας και να θέσει τη βιοποικιλότητα της Ευρώπης σε πορεία ανάκαμψης έως το 2030. Ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία για τις αγροοικολογικές γεωργικές πρακτικές και οι επιδείξεις γεωργικών εκμεταλλεύσεων δείχνουν κέρδη στη βιοποικιλότητα. Τα ευρήματα περιλαμβάνουν:

• οι αλλαγές στις γεωργικές πρακτικές μπορούν να αυξήσουν τη γενετική ποικιλομορφία, την ποικιλομορφία των ειδών και των οικοτόπων (βλ. γερμανική μελέτη περίπτωσης), 
• η βιοποικιλότητα και η ποιότητα του νερού στους οπωρώνες μπορούν να προστατευθούν, ενώ παράλληλα βελτιώνεται η ανταγωνιστικότητα και η πρόσβαση στην αγορά (βλ. ελληνική μελέτη περίπτωσης), 
• η βιοποικιλότητα μπορεί να αυξηθεί και η διαχείριση του τοπίου να βελτιωθεί, διατηρώντας παράλληλα την κερδοφορία της γεωργίας μέσω τοπικών αλυσίδων αξίας (βλ. ιταλική μελέτη περίπτωσης), 
• η οικονομική βιωσιμότητα των συμβατικών και βιολογικών γαλακτοκομικών εκμεταλλεύσεων μπορεί να αυξηθεί, διατηρώντας παράλληλα τη βιοποικιλότητα στα λιβάδια και την ποιότητα των υδάτινων πόρων (βλ. μελέτη περίπτωσης της Λετονίας).  

Δεν μπορούν να επιτευχθούν όλοι οι στόχοι των πολιτικών ταυτόχρονα ή χωρίς συνέπειες ο ένας για τον άλλον. Συλλέχθηκαν ποσοτικά στοιχεία από 13 μελέτες περίπτωσης σε όλη την Ευρώπη, στις οποίες εφαρμόστηκαν σενάρια 28 διαφορετικών αγροοικολογικών πρακτικών στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις σε σύγκριση με την υφιστάμενη κατάσταση.

Τα ευρήματα δείχνουν πώς η μετάβαση σε αγροοικολογικά συστήματα γεωργίας μπορεί να αυξήσει την παροχή δημόσιων αγαθών (π.χ. βιοποικιλότητα, σταθεροποίηση του κλίματος, ποιότητα του εδάφους, μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου). Ωστόσο, τα οφέλη αυτά εξαρτώνται από το πλαίσιο (π.χ. βασικές εκπομπές από τις υφιστάμενες πρακτικές, τοπικό κλίμα) και ανταλλάσσονται με αυξημένο κόστος, ανάγκες για επενδύσεις κεφαλαίου και μειωμένο γεωργικό εισόδημα (π.χ. περίπου 5%) (Albanito et al., 2021). Τέτοιου είδους αντισταθμίσεις μεταξύ της γης ως παρόχου κλιματικών υπηρεσιών και της γης για τη γεωργία είναι πιθανό να αποκτήσουν όλο και μεγαλύτερη σημασία καθώς επιδεινώνονται οι κλιματικές επιπτώσεις.